Αρθρογραφία
200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση!
200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση
Γράφει η Μαρία Απατζίδη Βουλευτής «Μέρα25»
Σε κάθε εορτασμό μιας ιστορικής επετείου προκύπτουν ορισμένα ερωτήματα. Ποιος γιορτάζει; Τι γιορτάζει, για ποιο λόγο και κυρίως ποια νοηματοδότηση δίνει κανείς σε αυτό τον εορτασμό. Είναι η ίδια για όλους ή διαφέρει;
Όσο και αν οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα είναι προφανείς για πολλούς, εμείς στο ΜέΡΑ25 θεωρούμε πως μπορούμε να αποκομίσουμε σημαντικά συμπεράσματα και να αντλήσουμε διδάγματα, πέρα από τα προφανή, από τον τιτάνιο αγώνα των Ελλήνων του τότε για τις δυσκολίες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο λαός μας σήμερα.
Η ιστορία άλλωστε δεν αποτελεί μία στεγνή, ξερή παράθεση γεγονότων που έλαβαν χώρα στο παρελθόν σε ένα ορισμένο χώρο και χρόνο, αλλά μια προσπάθεια αναδόμησης του παρελθόντος, ανάλυσης και ερμηνείας των συνθηκών, με στόχο την εξαγωγή συμπερασμάτων για το σήμερα και την επακόλουθη χρησιμοποίησή τους ως εργαλεία για την όσο το δυνατόν καλύτερη «πρόβλεψη» του μέλλοντος.
Ποιος ήταν λοιπόν ο σκοπός του ξεσηκωμού το 1821; Αν ήταν η στρατιωτική ήττα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και η δημιουργία του ανεξάρτητου Ελληνικού κράτους, τότε η επανάσταση πέτυχε. Αν όμως, πέρα από αυτό, ήταν και η αποτίναξη του κατεστημένου και των κοινωνικών σχέσεων εξουσίας που ο Οθωμανικός ζυγός είχε επιβάλλει, τότε δυστυχώς σε αυτό το σημείο απέτυχε. Αν, επιπλέον, στόχος ήταν η δημιουργία ενός ουσιαστικά ανεξάρτητου, χωρίς κηδεμονεύσεις από αλλότριες δυνάμεις, κράτους που θα στηριζόταν και θα πορευόταν με τις δικές του δυνάμεις και τη δική του βούληση τότε πάλι, δυστυχώς, απέτυχε.
Τι είχε να αντιμετωπίσει και με ποιους συμμάχους τότε η Ελληνική Επανάσταση; Ο εχθρός ήταν μόνο η Οθωμανική αυτοκρατορία; Όπως όλοι γνωρίζουμε όχι. Πέρα από το πλήθος των πραγματικά προοδευτικών Ευρωπαίων, που συντάχθηκαν στον δίκαιο αγώνα των Ελλήνων προσφέροντας τα πάντα σε αυτόν, υπήρχε και η αντιδραστική και υπερσυντηρητική Ευρώπη την οποία ο επαναστατημένος λαός βρήκε απέναντί του. Μια υπερσυντηρητική Ευρώπη που εναντιωνόταν σε οποιοδήποτε δημοκρατικό, κοινωνικό, φιλελεύθερο και εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή ήπειρο.
Κατά την προσέγγισή μας, η λυσσώδης εναντίωση της Ιεράς Συμμαχίας στον ελληνικό αγώνα, μιας συμμαχίας που απεχθανόταν οποιαδήποτε αλλαγή στον κόσμο, αποδεικνύει και φωτίζει και την κοινωνική διάσταση που είχε ο ξεσηκωμός του ελληνικού λαού.
Σύμφωνα με την προσέγγιση του ΜέΡΑ25, οι ομοιότητες των τότε συνθηκών με το σήμερα, τηρουμένων των αναλογιών, είναι οφθαλμοφανείς. Ο ελληνικός και όχι μόνο λαός, για μια ακόμη φορά, πρέπει να ξεσηκωθεί και να αντιταχθεί σε μία νέα υπερσυντηρητική Ευρώπη που απεχθάνεται οποιαδήποτε αλλαγή του κοινωνικοοικονομικού στάτους και εχθρεύεται οποιαδήποτε κίνηση θεωρεί ότι υπονομεύει την κυριαρχία της.
Το ελληνικό κράτος, διαχρονικά, υπήρξε εγκλωβισμένο σε μια ασύμμετρη σχέση εξουσίας με τις ισχυρότερες δυνάμεις. Τότε κατάφερε αρκετά. Πέτυχε μεν την τυπική του ανεξαρτησία, εγκλωβίστηκε όμως σε έναν φαύλο κύκλο χρεοδουλοπαροικίας και εξαρτήσεων. Το ζήτημα για εμάς είναι πως, αντλώντας από τα διδάγματα του τότε, μπορούμε σήμερα να αντιμετωπίσουμε τις σύγχρονες προκλήσεις και τη νέα χρεοδουλοπαροικία.
Μία στείρα, μουσειακού τύπου ιστορικίστικη φιέστα των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, σε τίποτα δε θα βοηθήσει. Χρειάζεται μια πραγματική σε βάθος, αναλυτική και ολοκληρωτική προσέγγιση. Άλλωστε το νέο μικρό κράτος, που προέκυψε με την Επανάσταση, μας «καταδίκασε» σε συνεχείς αγώνες, τόσο για τη διατήρησή του όσο και για την ευημερία και την ανεξαρτησία του. Αγώνες που τότε αποτέλεσαν φάρο και πηγή έμπνευσης για όλους του πραγματικά προοδευτικούς Ευρωπαίους. Έτσι και σήμερα, 200 χρόνια μετά από την Επανάσταση του 1821, οφείλουμε να συνεχίσουμε σε έναν νέο ουσιαστικά και αληθινά προοδευτικό δρόμο.
